ห้องน้ำถือเป็นพื้นที่ที่มีการใช้งานอยู่เป็นประจำในทุกๆ วัน จึงต้องออกแบบให้มีความปลอดภัยในการใช้งาน เพราะพื้นห้องน้ำมักจะมีความเปียกชื้นอยู่เกือบตลอดเวลา ส่งผลทำให้พื้นห้องน้ำมีความลื่น หากเลือกอุปกรณ์ในการปูพื้นห้องน้ำที่ไม่ดี อาจทำให้ลื่นล้ม และเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
จากสถิติมีผู้สูงอายุลื่นล้มในห้องน้ำมากกว่า 31% ห้องน้ำจึงถือเป็นอีกหนึ่งพื้นที่เสี่ยง ที่อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุกับผู้สูงอายุได้ง่าย จนทำให้เกิดบาดแผล อาการฟกช้ำ บางครั้งอาจร้ายแรงจนถึงขั้นกระดูกหัก หรือเสียชีวิตได้ ซึ่งการติดตั้งอุปกรณ์กันลื่นในห้องน้ำ หรือกันพื้นลื่นนับว่าเป็นการลดโอกาสในการเกิดอุบัติเหตุในห้องน้ำที่ดีวิธีหนึ่ง
5 อุปกรณ์กันลื่นในห้องน้ำ ช่วยลดอุบัติเหตุ
ห้องน้ำถือเป็นอีกหนึ่งพื้นที่อันตรายสำหรับผู้สูงอายุ ที่อาจจะทำให้ลื่นล้มเอาได้ง่ายๆ หากไม่เตรียมความพร้อมในการป้องกันดีๆ ซึ่งวิธีการกันลื่นในห้องน้ำที่จะแนะนำต่อไปนี้ จะเป็นอุปกรณ์ชั้นดีที่ช่วยความเสี่ยงการเกิดอันตรายกับผู้สูงอายุขณะใช้ห้องน้ำ
1. ราวจับ
การติดตั้งราวจับในห้องน้ำนั้นจะเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยในการพยุงตัว ไม่ทำให้ล้มหรือเซได้ง่ายๆ ซึ่งราวจับนั้นสามารถติดได้ทั้งบริเวณที่อาบน้ำ เพราะเป็นพื้นที่ที่มีความเปียกชื้นที่เสี่ยงทำให้ล้มได้ และพื้นที่บริเวณชักโครกที่การติดตั้งราวจับนั้นจะช่วยให้ผู้สูงอายุพยุงตัวเอง ลุกจากการทำธุระส่วนตัวได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้การติดตั้งราวจับไม่เพียงป้องกันการลื่นล้มในห้องน้ำเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีส่วนช่วยให้ทรงตัวในกรณีที่มีพื้นต่างระดับในห้องน้ำอีกด้วย
2. รองเท้ากันลื่น
การเลือกสวมรองเท้าในห้องน้ำเป็นอีกหนึ่งวิธีกันลื่นในห้องน้ำที่ได้ผล โดยการเลือกใช้รองเท้ากันพื้นลื่นนั้นควรเลือกรองเท้าที่มีดอกยางเพื่อป้องกันการลื่นล้มในห้องน้ำ และที่สำคัญที่สุดคือการใส่ใจ อำนวยความสะดวกในทุกย่างก้าวของผู้สูงอายุในบ้าน เพราะการลงทุน ลงแรงเล็กน้อยเหล่านี้ ย่อมคุ้มค่าอย่างเทียบไม่ได้กับความเสียหายที่จะป้องกันได้ ในกรณีที่เกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันอย่างแน่นอน
3. พื้นที่นั่งอาบน้ำ
โดยปกติแล้วเมื่ออายุมากขึ้นร่างกายจะสูญเสียมวลกล้ามเนื้อมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งปัญหาการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อนั้นจะยิ่งทำให้เหนื่อยง่าย เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะกระดูกหัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวัยผู้สูงอายุที่มวลกล้ามเนื้อจะยิ่งน้อยลง การยืนเป็นเวลานานอาจส่งผลให้รู้สึกเหนื่อยล้า และเสี่ยงสูงที่จะลื่นล้มในห้องน้ำ ดังนั้นการเพิ่มพื้นที่นั่งในการอาบน้ำจะช่วยไม่เสียการทรงตัวขณะอาบน้ำ ซึ่งพื้นที่อาบน้ำนั้นก็ควรจะมีระดับที่นั่งที่สูงอย่างพอเหมาะ หากเป็นเก้าอี้ควรมียางกันลื่น และรองรับน้ำหนักผู้ใช้งานได้ดี เพื่อกันลื่นในห้องน้ำและช่วยให้ผู้สูงอายุใช้ห้องน้ำได้อย่างปลอดภัย
4. พรมกันพื้นลื่น
การวางพรมกันพื้นลื่น ควรวางในบริเวณที่เปียกน้ำบ่อยๆ โดยเลือกพรมกันพื้นลื่นควรเลือกแบบที่ยึดเกาะพื้นแน่นหนา พื้นสัมผัสนุ่ม ระบายน้ำได้เป็นอย่างดี ที่สำคัญควรเลือกแบบที่สามารถทำความสะอาดได้ง่าย เพื่อไม่ให้เกิดกลิ่นอับในห้องน้ำ
5. กระเบื้องปูห้องน้ำกันพื้นลื่น
การเลือกกระเบื้องปูพื้นห้องน้ำ ควรคำนึงถึงความปลอดภัย เพราะห้องน้ำเป็นพื้นที่ที่สามารถเกิดอุัติเหตุจากการลื่นล้มได้ง่าย ในการปูพื้นห้องน้ำควรเลือกกระเบื้องที่มีความหยาบ หรือเลือกค่ากันความลื่นที่ R10 ซึ่งเป็นระดับที่เมื่อพื้นเปียกน้ำจะไม่ทำให้ลื่นล้มได้ง่ายๆ และยังไม่หยาบเกินไปจนทำความสะอาดได้ยากอีกด้วย
แนวทางป้องกันการลื่นล้มในห้องน้ำ
นอกจากอุปกรณ์เสริมอื่นที่ช่วยป้องกันพื้นลื่นแล้ว ยังมีแนวทางในการปรับเปลี่ยนอื่นๆ ที่สามารถช่วยกันลื่นในห้องน้ำได้ดีไม่แพ้กัน ลองมาดูแนวทางที่จะพูดถึงต่อไปนี้ แล้วนำไปปรับใช้เพื่อผู้สูงอายุในบ้านที่จะสามารถใช้ห้องน้ำได้อย่างปลอดภัยยิ่งขึ้น
● แยกพื้นที่เปียก แห้งในห้องน้ำ
การแยกโซนเปียก-โซนแห้งในห้องน้ำ โดยการทำที่กั้นแยกส่วนอาบน้ำ และส่วนแห้งอย่างบริเวณอ่างล้างมือหรือโถสุขภณฑ์อย่างชัดเจน ช่วยป้องกันการลื่นล้มในห้องน้ำได้ อีกทั้งยังช่วยอำนวยสะดวกในการทำความสะอาดอีกด้วย
● ทำความสะอาดห้องน้ำเป็นประจำ
การปล่อยให้พื้นห้องน้ำมีน้ำขัง หรือมีคราบสกปรกติดอยู่ที่พื้น เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการลื่นล้มในห้องน้ำได้ง่าย การหมั่นทำความสะอาดห้องน้ำเป็นประจำ ไม่ปล่อยให้มีน้ำขัง หรือปล่อยให้พื้นเปียก จึงถือเป็นการลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุในห้องน้ำได้เป็นอย่างดี
● ตั้งจัดวางของให้เป็นระเบียบ
นอกจากปัญหาพื้นลื่นที่เป็นสาเหตุทำให้ล้มได้ง่ายแล้ว อีกหนึ่งปัญหาที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่ายคือการวางของหรือจัดของในห้องไม่เป็นระเบียบ เกะกะเกลื่อนพื้น ส่งผลให้พื้นที่ในการเดินน้อย บางครั้งอาจทำให้สะดุดล้ม จนเกิดอุบัติเหตุ ดังนั้นการจัดวางของให้เข้าที่ถืออีกวิธีง่ายๆ ที่ช่วยป้องกันการลื่นล้มในห้องน้ำได้
● ติดไฟให้สว่าง
ปัญหาสายตาเป็นอีกหนึ่งปัญหาสุขภาพที่มักเกิดขึ้นในผู้สูงอายุ จนเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิต สำหรับบ้านไหนที่มีผู้สูงอายุ ควรติดหลอดไฟที่มีความสว่างเพียงพอ เพื่อช่วยให้มองเห็นได้อย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นบริเวณที่พื้นลื่น พื้นเปียก หรือมีสิ่งกีดขวางที่พื้น เพื่อที่จะได้ลดความเสี่ยงที่จะลื่นล้มในห้องน้ำได้มากขึ้น
สาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุลื่นล้มในห้องน้ำ
เมื่ออายุมากขึ้น การทำงานของร่างกายในผู้สูงอายุก็ไม่คล่องแคล่วเหมือนเดิม มิหนำซ้ำอาจเกิดความเสี่ยงให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่ายขึ้นจากความไม่คล่องแคล่วนี้ด้วย นอกจากนี้แล้วก็ยังมีอีกหลายปัจจัยนอกเหนือจากปัญหาสุขภาพ ที่เป็นความเสี่ยงว่าจะทำให้ผู้สูงอายุลื่นล้มได้ง่ายกว่าวัยอื่นๆ มาดูปัจจัยเหล่านี้เพื่อสังเกตอาการผู้สูงอายุและคอยระวังได้ทันท่วงทีดีกว่า
● อาการหน้ามืด
ปัญหาการควบคุมแรงดันเลือดเป็นหนึ่งปัญหาสุขภาพที่ต้องเผชิญในผู้สูงอายุ อาจเกิดอาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะได้ง่ายเนื่องจากออกซิเจนไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวอย่าง โรคความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน ที่อาจเกิดอาการหน้ามืดอย่างกะทันหัน จึงถือได้ว่าอาการหน้ามืดเป็นปัจจัยอันดับต้นๆ ที่ทำให้ผู้สูงอายุลื่นล้มในห้องน้ำได้ง่าย
● แขนขาอ่อนแรง
เมื่ออายุมากขึ้นมวลกล้ามเนื้อก็จะค่อยๆ ลดลง ทำให้เกิดอาการแขนขาอ่อนแรงได้ อีกทั้งความเครียดและสภาพอากาศร้อน ก็ยังเป็นปัจจัยที่ทำให้แขนขาอ่อนแรงได้อีกเช่นกัน เมื่ออาการนี้เกิดขึ้นได้ง่ายในผู้สูงอายุแล้ว การยืนอาบน้ำเป็นเวลานานจึงเป็นความเสี่ยงที่ทำให้ล้มเนื่องจากไม่มีแรงยืนเป็นเวลานานๆ ได้
● ปัญหาสายตา
ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักจะมีปัญหาสายตา ไม่ว่าจะเป็นอาการสายตาพร่ามัว หรือมองเห็นสิ่งของในระยะใกล้ไม่ชัดเจน ปัญหาเหล่านี้ล้วนทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย เพื่อความปลอดภัยควรติดไฟที่มีความสว่างเพียงพอ และเก็บของใช้ทั้งในบริเวณห้องน้ำและส่วนอื่นๆ ของบ้านให้เป็นระเบียบ
● พื้นลื่นเกินไป
ปัญหาพื้นลื่นถือเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุลื่นล้มในห้องน้ำได้ง่าย สำหรับบ้านที่มีผู้สูงอายุควรเลือกอุปกรณ์ที่กันลื่นในห้องน้ำ เช่น พรมกันลื่น หรือเลือกพื้นห้องน้ำที่มีความหยาบ ฝืดเท้า เพื่อป้องกันการลื่นล้ม นอกจากนี้การติดราวจับในห้องน้ำยังช่วยให้ผู้สูงอายุที่มีปัญหาการทรงตัวได้อีกด้วย
● พื้นที่ในห้องน้ำน้อย
สำหรับบ้านใดที่มีขนาดห้องน้ำที่พอดีตัว ก้าวเดินไม่คล่องตัว วิธีแก้ปัญหาที่ปลอดภัยที่สุดอาจเป็นการต่อเติมพื้นที่ในห้องน้ำ เพื่อให้มีพื้นที่เพียงพอสำหรับให้ผู้สูงอายุเดินสัก 3-5 ก้าวแล้วถึงผนังอีกฝั่ง จึงจะเป็นขนาดที่มีความพอเหมาะและปลอดภัย หรือหากไม่สามารถต่อเติมได้อาจใช้วิธีที่แนะนำไปเบื้องต้นอย่างการติดตั้งราวจับในห้องน้ำ จัดวางของให้เป็นระเบียบ ติดไฟให้สว่างเพียงพอ ก็อาจช่วยป้องกันปัญหานี้ได้ในเบื้องต้น
● การใช้ยาบางชนิด
สำหรับผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว จำเป็นต้องกินยาตามแพทย์สั่ง เช่น ยาลดความดันโลหิต ยากล่อมประสาท และยาขับปัสสาวะ หรือยาที่ทำให้เกิดอาการง่วงซึม เมื่อยาเหล่านี้ออกฤทธิ์จะทำให้เกิดอาการมึนงง และอาจล้มได้ ดังนั้นควรมีคนใกล้ชิดดูแล และใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน เพื่อลดโอกาสในการลื่นล้มในห้องน้ำ
การปฐมพยาบาลเมื่อลื่นล้มในห้องน้ำ
การลื่นล้มในห้องน้ำสำหรับผู้สูงอายุนั้นนับว่าเป็นปัญหาใหญ่ เพราะอาจทำให้กระดูกหัก สมองกระทบกระเทือน หรือเกิดอาการแทรกซ้อนถึงขั้นเสียชีวิตได้ วันใดวันหนึ่งข้างหน้านั้น อุบัติเหตุที่ไม่คาดฝันนี้เกิดขึ้นอาจเกิดกับผู้สูงอายุในครอบครัวเราก็เป็นได้ ทางที่ดีจึงควรเตรียมรับมือด้วยการศึกษาวิธีต่อไปนี้เพื่อสังเกตอาการและปฐมพยาบาลผู้สูงอายุเบื้องต้นได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
- ประเมินอาการเบื้องต้นว่ามีผลกระทบอะไรจากการล้ม เช่น มึนงง เกิดภาวะช็อก และจำอะไรไม่ได้
- ตรวจสอบอาการที่พบได้บ่อยอย่างสะโพกหัก ลุกเดินไม่ได้ และลงน้ำหนักที่ขาไม่ได้
- ไม่ควรเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเอง หากไม่มีความชำนาญ
- โทรเรียกรถฉุกเฉิน แจ้งอาการให้ชัดเจน และรีบนำส่งโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด
ห้องน้ำเป็นห้องที่มักจะเปียกชื้นอยู่เกือบตลอดเวลา เนื่องจากการใช้งานอยู่เป็นประจำ ทำให้พื้นห้องน้ำลื่น ซึ่งเป็นอันตรายต่อคนทุกๆ วัยในครอบครัว โดยเฉพาะบ้านที่มีผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นวัยที่ลื่นล้มในห้องน้ำได้ง่าย และบ่อยครั้ง จนทำให้เกิดอาการบาดเจ็บได้ การติดตั้งอุปกรณ์กันลื่นในห้องน้ำ หรือ อุปกรณ์กันพื้นลื่นเพื่อป้องกันปัญหาดังกล่าว ซึ่งวิธีแก้ก็มีหลากหลายวิธี เช่น ติดตั้งราวจับ วางพรมกันลื่น เพิ่มความสว่างของห้องน้ำ หรือเลือกใช้กระเบื้องห้องน้ำที่กันพื้นลื่นได้ เป็นต้น หรือหากสนใจบทความเพิ่มเติมเกี่ยวกับ 'ทริควางแผนจัดบ้านสำหรับผู้สูงอายุให้สะดวกและปลอดภัย ตอบโจทย์การใช้ชีวิต' สามารถอ่านได้ที่นี่
